ناوهڕۆك
ڕووخسار
ئەمە زۆر ڕوودەدات بەسەرماندا کە باوەڕ بە کەسێک دەکەین بەبێ ئەوەی بیناسین وە باوەڕ بە کەسێک ناکەین و نایشیناسین، ھەندێک کات لەگەڵ کەسانێکدا ئاسوودەین بەبێ ئەوەی لەگەڵیدا ژیابین و ھەروەھا لەگەڵ کەسانێکدا ئاسوودە نین بەبێ ئەوەی لەگەڵیدا ژیابین، ھەروەھا لەگەڵ کەسێکدا گفتوگۆ دەکەیت بەبێ ئەوەی بیناسیت و لەگەڵ ئەوی دیکەدا گفتوگۆ ناکەیت ھەرچەندە ھەردووکیان لە ھەمان شوێندان لەگەڵتدان،؟ ئەم هۆکارە دەگەڕێتەوە بۆ دیاردە مرۆڤایەتییەکان و شتی زۆرمان دەربارە دەڵێت، دەکرێت نەرێنی بێت یان ئەرێنی بێت وە دەکرێت سەرنج ڕاکێش بێت یاخود تاک بێت، زانستی ڕوخسارناسی ئەم زانستە بەدوایی دیاردەکانی مرۆڤدا دەگەڕێت و تاکو ناوەوەیمان بۆ دەربخات، خودای گەورە لە کتێبە پیرۆرەزەکەیدا دەفەرموێت (به ڕهنگ و ڕوخسار و سیمایاندا دهیانناسیت).
خوێندنەوەی ڕووخساری کەسانی دیکە
ڕوخسار دەگۆڕێت لەگەڵ گۆڕانی ژینگە و ناوچەی نیشتەجێبوون، بۆ نموونە دانیشتوانی بیابانەکان ڕوخساریان جیاوزە لە ڕوخساری دانیشتوانی شارەکان، ھەروەھا ڕوخساری ئەوروپییەکان و ئاسیاییەکان جیاوازە لە ڕوخساری ڕۆژھڵاتییەکان، لێرەوە پەیوەندی نێوان زانستی دەرونناسی و ڕووخسارناسی ھاتووە، ئێستا تەنھا زانستێک نییە عەرەب و یۆنانییەکان تێیدا شارەزابن بەڵکو بووە بە زانستێکی سەربەخۆ، ھەروەھا تێکۆشانی زانایانی عەرەب و بییانی بۆ کێشانی یاسا و دەرئەنجام دەربارەی شێوەی ڕوخسار و ڕەنگدانەوەیان لەسەر خاوەنەکانیان، بەرھەمی ئەم تێکۆشانانە بەمشێوەیە بوون:
ڕوخساری سێگۆشەیی یان ڕوخساری شێوە کێوی
٢- زۆربەی کات کەسێکی ژیر و گەشبینن.
٣-لێپێچینەوە لە خۆییان دەکەن لەکاتی ئەنجامدانی ھەڵە.
٤-ھەمیشە بەپەرۆشن بۆ ئەنجامدانی کار.
٥- بیرەوەری بەھێزە و قسەکەرێکی باشە.
ڕوخساری بڵند
١- بە لاوازیی ڕوخساری تایبەتمەندن، ھەروەھا ڕومەتێکی چاڵ و چاوێکی شێوە تیژییان ھەیە.
٢- خاوەن ئەم ڕوخسارانە ھەستێکی ماندووکەرت پێدەبەخشن.
٣- زۆربەی زانایان ئەم ڕوخسارەیان ناوناوە (ڕوخساری پاشایی)، چونکە زۆربەی ئەوانەی خاوەن ئەم ڕوخسارەن لە پاشایان و بەپرسەکانن، کە ڕوخسارێکی سەرکردەییە لەگەڵ پابەندبوون و درێژەپێدان و ویست بۆ جێبەجێکردنی ھەموو کارێک.
٤- ھەست بەبێ ئومێدی دەکەن لەو کاتانەی کارەکان بە پێچەوانەی ئەوەوە ڕوودەدەن، بەڵام بەلایەوە گرنگە کەسێکی دیار بێت.
٥- چۆک بۆ شکست دانادرن ئەمەش بەھۆی باوەڕ بەخۆبوونیان.
ڕوخساری گۆیی یان ڕوخساری شێوە مانگی
١- ڕوخساری گۆیی شێوەیی لە مانگ دەچێت بەھۆی جوانییەکەیەوە.
٢- کێشی جەستەیان زۆرە.
٣- بەھۆی کێشەی زۆرەوە دەناڵێنن.
٤- توانای ھەیە بۆ گونجان بەخێرایی لەگەڵ بارودۆخی ژیان و ڕووداوە نوێیەکان.
٥- بە خێرایی ھەست بە بێزاری دەکەن.
٦- لۆژیکێکی ڕوونیان ھەیە.
٧- ھەندێک کات پەشیمان دەبنەوە لە ھەڵەکانییان.
ڕوخساری چوارگۆشەیی یان ڕوخساری شێوە پۆڵایی
١- ڕوخساری چوارگۆشەیی ئەو ڕوخسارەیە کە پانی شەویلگەکان ھاوتایە لەگەڵ پانی ڕومەتدا.
٢- کەسێکی سەرکردەن لە کارەکەیدا.
٣- کەسایەتییەکی بەھێزییان ھەیە.
٤- ویستی بەردەوامییان ھەیە بۆ گەیشتن بە ئارەزووەکانییان.
٥- توندی و نەرمونیانی لە ھەمان کاتدا کۆدەکەنەوە.
٦- کەسانی دیکە ڕازی دەکەن لەسەر بیرو بۆچوونەکانی چونکە ھێز و بەڵگەیان ھەیە.
٧- حەزییان بە پرۆگرام و ڕێکخستن ھەیە.
٨- کەسانێکی پۆڵایین و توندن لە بڕیارەکانیانیدا.
٩- کە زوو ھەڵدەچن.
١٠- کەسانێکی خۆشەویستن و ھاوڕێیان ھەیە.
ڕوخساری ھێلکەیی
١- ئەم کەسانە ڕوومەتیان فراوانییەکی ناوەندی ھەیە، ھەروەھا چەناگەیان تەسکە بەراورد بە نێوچاوانیان.
٢- بە جوانی تایبەتمەندن.
٣- کەسانێکی لێبووردەن.
٤- ژمارەی ھاوڕێکانییان کەمە.
٥- زۆربەی کات چارەنووسی پەیوەندییەکانییان بە شکست کۆتایی دێت بەھۆی باشی لە ڕادەبەدەرییان.
٦- کەسانێکی سەرنجڕاکێشن.
٧- جدی و توندن.
٨- ڕووبەڕووی شکست دەبنەوە.
٩- خاوەن ئەم ڕووخسارە کەسانێکی شاعیر و ھەستیارن و ئارەزووی ڕۆمانسییەت دەکەن.
١٠- کەسانێکی دیار نین و ئارەزووی تەنھایی دەکەن لە جیھانی تایبەتیاندا.